“ผ้าปาเต๊ะ” เครื่องนุ่งห่มอันเป็นเอกลักษณ์ของชายหญิงแดนใต้ ด้วยสีสันและลวดลายที่สดใสสวยงาม บ่งบอกถึงวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นได้เป็นอย่างดี ซึ่งแม้กรรมวิธีการผลิต การวาดลวดลายจะไม่แตกต่างกับผ้าบาติกมากนัก หากแต่ผ้าปาเต๊ะมีลวดลายที่ประณีตซับซ้อนกว่า และมีมากกว่าสองลายขึ้นไปบนผ้าผืนเดียว 

นั่นจึงทำให้ผ้าปาเต๊ะมีความโดดเด่นสะดุดตา ผสมผสานกับฝีมือการเล่นสีอะคริลิก ผสมสีกากเพชร แต่งแต้มลวดลายตามจินตนาการ ยิ่งช่วยเพิ่มมูลค่าให้ผ้าปาเต๊ะยิ่งดูมีคุณค่า กลายเป็นผ้าที่มีราคา และเป็นที่ต้องการของคนทั่วไป

โดยที่จังหวัดตรัง ก็มีการรวมกลุ่มของแม่บ้านในอำเภอปะเหลียน จัดตั้งเป็น“กลุ่มสตรีบ้านทุ่งมะขามป้อม” เพื่อเพนต์ลวดลายผ้าปาเต๊ะแบบแฮนด์เมด รวมทั้งผลิตเสื้อผ้า ข้าวของเครื่องใช้อื่น ๆ จากผ้าปาเต๊ะที่สวยงาม มีคุณภาพ สร้างรายได้เสริมเลี้ยงครอบครัวในช่วงวิกฤตราคายางพาราตกต่ำได้เป็นอย่างดี

“พรทิพย์ ทั้นเส้ง” ประธานกลุ่มสตรีบ้านทุ่งมะขามป้อม อำเภอปะเหลียน จังหวัดตรัง กล่าวกับ “ประชาชาติธุรกิจ” ว่า ปัจจุบันกลุ่มสตรีบ้านทุ่งมะขามป้อมมีสมาชิกทั้งหมด 19 คน ได้รับเงินอุดหนุนจากกองทุนพัฒนาบทบาทสตรี จำนวน 27,400 บาท โดยไม่ต้องส่งคืนกองทุนฯ เพื่อนำมาต่อยอดการดำเนินงานของกลุ่มให้มีความมั่นคง

หลังจากหักค่าใช้จ่ายแล้ว สมาชิกมีรายได้ไม่ต่ำกว่าคนละ 3,000 บาทต่อเดือน จุดเด่นของการเพนต์ผ้าปาเต๊ะของกลุ่มสตรีทุ่งมะขามป้อมคือ การเขียนลายเอง เพนต์สีเอง และรับประกันว่าสีไม่ตก เพราะใช้สีอะคริลิกในการเขียนลวดลายบนผ้า

“ผ้าปาเต๊ะมี 2 ชนิด คือ ผ้าปาเต๊ะธรรมดา และผ้าปาเต๊ะอินโดนีเซีย โดยผ้าปาเต๊ะธรรมดามีความยาวประมาณผืนละ 2 เมตร สามารถตัดผ้าถุงได้ 1 ผืน ส่วนผ้าปาเต๊ะอินโดนีเซีย จะมีความกว้าง-ความยาวมากกว่า สามารถนำไปตัดผ้าถุงสำเร็จ ได้ 1 ผืน และตัดเสื้อได้อีก 1 ตัว สำหรับราคาผ้าปาเต๊ะที่เป็นผ้าถุงหนึ่งผืน เขียนลายพร้อมบรรจุภัณฑ์ใส่กล่องสวยงาม ราคาอยู่ที่ 1,500-2,000 บาท ซึ่งแบบที่ลูกค้านิยมมากที่สุดคือ ผ้าปาเต๊ะธรรมดาที่เป็นผ้าถุงเย็บสำเร็จรูปแล้ว เพราะง่ายต่อการสวมใส่”

อย่างไรก็ตาม ผลิตภัณฑ์จากผ้าปาเต๊ะของกลุ่มสตรีบ้านทุ่งมะขามป้อมมีหลากหลายรูปแบบ หากมีเศษผ้าปาเต๊ะเหลือจะนำมาตัดและดัดแปลงเป็นผลิตภัณฑ์อื่น ๆ เช่น กางเกง/กระโปรงเด็ก กระเป๋า รองเท้า หมอน ฯลฯ และราคาไม่แพง เช่น รองเท้าราคาคู่ละ 69 หรือ 79 บาท ขึ้นอยู่กับขนาด กระเป๋าเป้ใบละ 200 บาท กระเป๋าทรงสี่เหลี่ยมใบละ 400 บาท กระโปรงเด็กราคา 50 บาท กางเกงชาวเลราคา 270 บาท และผ้าบาติกเพนต์ลายเพิ่มราคา 600 บาท ช่วยสร้างรายได้ของกลุ่มเดือนละ 15,000 บาท หรือปีละกว่า 2 แสนบาท

ส่วนช่องทางการจัดจำหน่ายนั้น จะจัดส่งสินค้าไปยังร้านค้าประจำที่จังหวัดเพชรบูรณ์ และออกบูทตามงานต่าง ๆ หรืองานโอท็อปที่รัฐจัดขึ้นตามเทศกาลต่าง ๆ อาทิ งานโอท็อปซิตี้ โอท็อปมิดเยียร์ที่อิมแพ็ค เมืองทองธานี หรืองานโอท็อปตามจังหวัดต่าง ๆ ซึ่งทางกลุ่มสตรีบ้านทุ่งมะขามป้อม อยากฝากถึงหน่วยงานภาครัฐของจังหวัดตรังว่า ขอให้มีการประชาสัมพันธ์และช่วยส่งเสริมรณรงค์ให้ประชาชนร่วมสวมใส่ผ้าปาเต๊ะ เพราะผ้าปาเต๊ะเริ่มเป็นที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน

เป็นอีกมรดกจากภูมิปัญญาท้องถิ่น ที่สามารถนำมาต่อยอดและสร้างเม็ดเงินได้ไม่ยาก